7
Na koniec kilka słów o przegrywaniu kaset VHS na DVD.
Płyty DVD nie są już tak popularne jak kikanaście lat wstecz.
Dyskusyjna jest ich trwałość, a i pojemność raczej niewielka. Znacznie wygodniej
używa się nośników półprzewodnikowych (np.pendrive). Nadal jednak mogą pojawić się
sytuacje, kiedy właśnie przegranie VHSa na płytę DVD będzie rozwiązaniem pożądanym.
Starsza osoba nie ma komputera, ale ma odtwarzacz DVD i telewizor.
To jedna z takich sytuacji. Jak nagrać płytę DVD? Obecnie w laptopach, czy komputerach
stacjonarnych nie instaluje się nagrywarek DVD. Taki napęd trzeba dokupić.
W przypadku laptopa będzie to zewnętrzny napęd DVD z kablem USB.
Jednak nagrywarka DVD to nie wszystko. Potrzebny jest jeszcze program.
Może to być aplikacja płatna np. NERO Video. Dobre narzędzie do takich zadań.
Można też nagrać płytę DVD za pomocą bezpłatnej aplikacji np. Ashampoo
(pobieranie, strona producenta). Jeśli bardzo zależy nam na trwałości,
można rozwarzyć zapis na płycie DVD-M, Nie są tanie, ale producenci takich płyt,
deklarują znacznie dłuższą żywotność. Prócz ceny, drugą wadą takiej płyty jest
konieczność posiadania specjalnej nagrywarki (można kupić, jest droższa od zwykłej).
Jak przegrać VHS na pendrive, instrukcja przegrywania VHS, poprawa jakości VHS, przegrywanie VHS na komputer
3
Zakup używanego, sprawnego konwertera z wyższej półki (np. Canopus) może być trudny.
Nie każdy ma dostęp do odpowiedniej kamery i stacjonarnego PC.
Przyjmijmy, że do digitalizacji kaset VHS wykorzystamy Video Grabber.
Duży wybór takich urządzeń można znaleźć na portalach aukcyjnych.
Należy wybrać taki, który będzie wyposażony w gniazda RCA (Cinch) i będzie obsługiwał
sygnał CVBS (Composite Video). Przyjmijmy że mamy już zakupione urządzenie
przechwytujące. Teraz musimy je podłaczyć do magnetowidu i komputera.
To drugie jest proste, Grabber zakończony jest wtykiem USB, należy
go umieścić w gnieźdźie USB laptopa lub PC. Z magnetowidem będzie więcej kombinacji.
Do gniazd Video Grabbera podłączamy kabel RCA: żółty wtyk - żółte gniazdo Grabbera (wideo)
oraz biały i czerwony wtyk do gniazd Grabbera (sygnały audio).
Mimo pewnych zalet, dla uproszczenia opisu pominę połączenie S-Video.
Magnetowidy na wyjściu mogą mieć gniazda RCA,
RCA / BNC, S-Video, złącze SCART lub ich kombinację. Należy dobrać odpowiedni
kabel połączeniowy. Będziemy wiedzieć jaki, jeśli sprawdzimy tył naszego urządzenia.
Mogą być potrzebne przejściówki np. BNC/RCA lub SCART/RCA
Starsze magnetowidy mogą mieć tylko jeden kanał audio (mono). W takim przypadku można
użyć przejściówki RCA - jedno wejście, dwa wyjścia lub powielić kanał w postprodukcji.
Tak w pierwszym jak i drugim rozwiązaniu nie spowodujemy że sygnał audio będzie stereofoniczny.
To nadal będzie dźwięk monofoniczny, ale będziemy go słyszeć w obu kanałach.
UWAGA. Jeśli do podłączenia magnetowidu i Grabbera chcemy wykorzystać kabel S-Video,
to należy pamiętać, że w ten sposób prześlemy tylko obraz. Dodatkowo potrzebny będzie
kabel 2xRCA do podłączenia dźwieku (gniazda białe i czerwone).
2
Aby przegrać kasety VHS na format cyfrowy, potrzebujesz kilku urządzeń.
Po pierwsze, niezbędny jest SPRAWNY magnetowid.
Uszkodzony lub niepewny sprzęt może bezpowrotnie zniszczyć Twoje nagrania.
Po drugie, będzie potrzebny konwerter analogowo - cyfrowy.
Jego zadaniem jest zamiana sygnału analogowego z magnetowidu na ciąg zer i jedynek
zrozumiałych dla komputera. Jego jakość jest bardzo ważna.
Tanie grabbery w cenie kilkunastu lub kilkudziesięciu zł, nie wykonają zadania należycie.
Jakość obrazu będzie słaba, mogą wystąpić problemy z synchronizacją ramki.
Należy szukać urządzeń droższych (200 - 300 zł lub więcej).
Jednak cena nie zawsze jest gwarancją jakości. Nasza firma, kilka lat wstecz, zakupiła kartę
przechwytującą (ok.1200zł), znanej wśród profesjonalistów firmy, i.. było wielkie rozczarowanie.
Sprzęt został zwrócony. A jeśli nie droższy grabber to co?
Można próbować zakupić używany konwerter np. firmy Canopus (zdjęcie) lub wykorzystać
kamerę Digital 8 czy mini DV. Niektóre z nich miały możliwość konwertowania sygnału
analogowego, i robily (robią) to bardzo dobrze np. Sony, Canon, JVC (zdjęcie).
Tak w przypadku konwertera Canopus jak i kamer, niezbędny będzie komputer stacjonarny
wyposarzony w kartę kontrolera Firewire IEEE 1394. Jeśli PC nie ma takiej karty, można ten brak
uzupełnić niewielkim kosztem. Laptopy, poza nielicznymi przypadkami (np. starsze
modele ASUSA), nie mają gniazda (kontrolera) Firewire i nie ma możliwości jego instalacji.
Są jeszcze dwie inne możliwości przegrania kasety VHS.
Niektóre modele magnetowidów z ostatnich lat produkcji posiadały wbudowany konwerter
analogowo - cyfrowy. W takim przypadku sprawa jest prosta. Magnetowid można bezpośrednio
połączyć z komputerem (kabel USB) a następnie dobrać odpowiedni program przechwytujący.
Drugi sposób to zastosowanie dedykowanego urządzenia (Video Digitalizator)
wyposarzonego w mały ekran LCD (podgląd), niezbędne złącza i gniazdo karty SD.
Sprzęt nie potrzebuje komputera do wykonania zadania. Nagranie w formie cyfrowej jest
zapisywane na karcie SD. Można je następnie przenieść na inny nośnik
lub do komputera i np. poddać edycji ew. zachować w niezmienionej formie.
4
Mamy już magnetowid, Video Grabber i odpowiednie kable, pora na komputer.
Każdy sprawny, współczesny sprzęt poradzi sobie z tym zadaniem.
Stacjonarny PC lub laptop będzie wystarczająco wydajny aby przechwycić obraz z kasety.
Należy jedynie zadbać o odpowiednią ilość miejsca na dysku i zainstalować wskazane przez
producenta Video Grabbera oprogramowanie. Różne są na rynku Grabbery i z różnymi
programami będą współpracować, można jednak pokusić się o uniwersalne wskazówki
dotyczące ustawień. Program powinien dać możliwość ustawienia rozdzielczości.
Dla kaset VHS ustawiamy 576 x 720px (nie mniej). Ważny jest również format wyjściowy pliku.
Najwygodniejszy w domowych zastosowaniach będzie mp4. Jeśli program daje możliwość
ustawienia jakości, ustawiamy najlepszą, tak aby transfer danych był na poziomie
5000 - 8000kb/s. Rozdzielczość i transfer mają bezpośrednie przełożenie na jakość.
To nie jedyne ważne parametry, ale na inne nie będziemy mieć wpływu.
Dużo zależy od konstrukcji Grabbera. Dlatego ważne jest, aby nie był to najtańszy sprzęt.
Dla bardziej wymagających, i o ile oprogramowanie pozwala, można ustawić format AVI.
Pliki będą znacznie większe, ale bardziej odpowiednie do ew. prac edycyjnych.
Producent Video Grabbera dołącza program do jego obsługi, ale można się pokusić
o sprawdzenie sprzętu z innym oprogramowaniem. A nóż osiągniemy lepszy rezultat.
Starsze wersje Pinnacle Studio, Corel Video Studio, Nero Video, Virtualdub, Power Director,
OBS Studio i wiele innych mogą wykonać zadanie lepiej. Mogą, ale nie muszą.
Video Grabber nie będzie współpracował z każdym programem do przechwytywania.
Trzeba sprawdzić.
6
Cyfryzacja nagrań VHS, wykonana nawet najlepszym sprzętem, będzie znacząco
odbiegać jakością od współczesnych standardów.
Czy można poprawić jakość VHSów? Co zrobić aby jakość była możliwie najlepsza?
Od pewnego czasu dostępne są narzędzia, które mogą poprawić jakość (głównie obrazu).
Narzędzia te wykorzystują sztuczną inteligencję (AI). Są dostępne dla wszystkich, ale
wymagają zakupu licencji oraz wydajnego sprzętu. Raczej nie opłaca się inwestować
dla "zrobienia kilku kaset". Poza tym, aby zastosowanie takiego oprogramowania
miało sens, należałoby wszystkie etapy digitalizacji wykonać na profesjonalnym sprzęcie.
To kolejny, nie mały koszt. Ale nie koszt, a dostępność sprzętu jest największym problemem.
Część profesjonalnych punktów zajmujących się cyfryzacją, ma takie możliwości.
A co można zrobić w domu, dysponując Video Grabberem i nie wydając większych
kwot na programy i sprzęt? Potrzebny będzie czas, cierpliwość, kilka wskazówek
i edytor wideo. Po pierwsze magnetowid. Jeśli masz taką możliwość wybierz
sprzęt markowy: Panasonic, Sony, Aiwa, Samsung, JVC, LG, SPRAWNY!
Chodzi głownie o mechanikę. Musi bez wachania zwijać taśmę podczas odtwarzania
i wyjmowania kasety. Powinien bezproblemowo przewijać. Nie powinien wydawać
niepokojących dźwięków podczas odtwarzania (np.szeleszczenie).
Jeśli czujesz że dasz radę, wyczyść głowicę wizyjną (zachowując środki ostrożności).
Przed digitalizacją kasety VHS przewiń ją (raz lub dwa). Nie ma większego znaczenia
czy zastosujesz połączenie RCA (Cinch) czy S-Video. Wykonaj kilka próbnych zrzutów
nagrania z różnymi ustawieniami (jeśli oprogramowanie pozwala) i wybierz najlepsze.
Wykonaj digitalizację kasety. Co pewien czas sprawdzaj na podglądzie, czy proces przebiega
poprawnie. Zainstaluj odpowiadający Ci edytor wideo (bezpłatny lub płatny).
Importuj swoje nagranie do edytora. Wstaw na oś czasu. Znajdź funkcję, która
pozwoli przyciąć krawedzie o kilka pikseli. Po tej czynności, plik z Twoim nagraniem
będzie miał równe krawędzie. Następnie, powoli przeszukaj nagranie
i zanajdź fragmenty które chcesz usunąć. Możesz próbować użyć filtrów zmieniających
parametry obrazu i dźwięku (takich, jakie oferuje edytor).
Eksportuj finalne nagranie do wybranego formatu, zachowując możliwie najlepsze parametry.
Pamiętaj, efekt nie będzie taki jak przy wykorzystaniu AI (sprawdź AI + VHS).
Celem powyższych działań jest przycięcie krawędzi (efekt estetyczny)
i uporządkowanie nagrania. W edytorze wideo usuniesz zbędne lub uszkodzone
fragmenty i wyeksportujesz plik w wygodnym dla siebie formacie.
5
Podczas cyfryzacji nagrań z kaset VHS można trafić na różne problemy.
Najczęściej zdarza się zerwana taśma. Przy odrobinie zdolności manualnych
można taką kasetę naprawić (film). VHS który przeleżał 20 - 30 lat w piwnicy,
garażu, na strychu raczej nie będzie w najlepszej kondycji. Prawdopodobne jest,
że podczas próby odtworzenia nagrania, pojawią się kłopoty z obrazem.
Będzie mniej lub bardziej zaśnieżony, okresowo może zanikać (lub trwale).
Przyczyną jest "brudząca taśma" a skutkiem zabrudzona gowica wizyjna magnetowidu.
Można próbować ją wyczyścić (film), ale lepszym rozwiązaniem jest zlecić
digitalizację takiej kasety profesjonalnej firmie. Po pierwsze dla tego, że czyszczenie
należy wykonać delikatnie i precyzyjnie z użyciem odpowiedniego środka. Po drugie,
taka kaseta będzie brudzić głowicę wielokrotnie. Jedno czyszczenie nie wystarczy.
Nie mając doświadczenia, podczas próby czyszczenia, można uszkodzić końcówki wizyjne.
Bywa, że na taśmie pojawił się biały nalot. To pleśń.
Przed przegraniem kasety należy ją usunąć. Oczyszczenie takiej taśmy wymaga sprzętu,
czasu i cierpliwości. Zalecamy wizytę u profesjonalisty.
Podczas próby przewinięcia kasety zrywa się taśma. Przyczyną mogą być
sklejone zwoje. Jest szansa na naprawę, ale też w profesjonalnym punkcie,
Inny przykład: obraz jest, ale widoczne są zakłócenia w formie jednego lub dwóch śnieżących
pasków na dole ekranu. Regulacja "Tracking" nie działa, ale zawodowiec sobie poradzi.
Digitalizacja kaset VHS nie zawsze odbywa się bezproblemowo.
1
Posiadasz ważne nagrania na kasetach VHS?
Pamiętaj, czas nie działa na ich korzyść. Powoli ulegają degradacji.
Digitalizacja, czyli przegranie na format cyfrowy, to najlepszy sposób na zachowanie
tych nagrań dla przyszłych pokoleń.
Przeprowadzę Cię krok po kroku przez proces przegrywania kaset VHS.
Omówimy niezbędny sprzęt, praktyczne wskazówki i problemy jakie możesz napotkać.
Dowiesz się jak podłączyć magnetowid do komputera, jakie programy wykorzystać
do przechwytywania i co zrobić aby uzyskać możliwie najlepszą jakość.